Akran Zorbalığına Karşı Gücümü Fark Ediyorum (Yaratıcı Drama ve Çocuk Kitapları Temelli )

Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli’nin erdem-değer-eylem çerçevesi ele alındığında çatı değerler sistemine ulaşılmaktadır. Bu değer sistemlerinin amaçlarından biri de; sağlıklı bir kişilik yapısına sahip, kendi haklarının farkında ve başkalarının haklarına saygı göstermeyi içselleştirmiş bireyler yetiştirmektir. Okullarda en çok öne çıkan problemlerden olan akran zorbalığına çözüm aramak için Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli, erdem-değer-eylem çatısı altında proje geliştirilmek istenmiştir.Bu uygulamada yaratıcı drama ile akran zorbalığı çalışmalarından, dokümanlardan ve çocuk kitaplarından destek alınarak karma bir yaklaşımla proje aşamaları oluşturulmuştur. Başlangıç olarak sınıfta bir ısınma oyunu ile başlanmıştır. Isınma oyunu için öğrencilere akran zorbalığı ile ilgili bir slogan(zorbalık susarsan büyür, cesaretinle durur ) söylenmiştir. Ve bunun kulaktan kulağa oyununa uyarlaması yapılmıştır. Ardından mağdur ve izleyici konumundayken sahip olunması gereken hayır diyebilme ve kendini ifade etme becerisi gibi beceriler ile ilgili bilgilendirmeler yapılmıştır. Bu kavramlarla ilgili kitap (Bay Tavşanın Bir Fikri Var) okunup çocukların somutlaştırma yapmalarına olanak sağlanmıştır. Soru cevap aşaması ile farkındalık kazandırılmaya çalışılmıştır. Öğrencilerin daha önce kendi hayatlarında bu durumları yaşadılar mı? sorusu üzerine düşünmeleri istenmiş ve oturum sonlandırılmıştır.

   2.oturumda öğrencilere ısınma oyunu ile başlanmıştır. Bu kısımda ek olarak sessiz kitap (Vanessanın Yanındayım ) kullanılmış olup resimli her sayfa sırayla öğrencilere yorumlatılmış, hikaye de geçen kahraman üzerine duygu tahlili gerçekleştirilmiştir. Duyguların hiç sözü olmadan nasıl anlaşıldığı üzerine etkinlik tamamlanmıştır. Ardından üçüncü aşamada canlandırmaya geçilmiştir. Bu süreçte öğrencilere zorbalığa maruz kalınan durumlarda kendi dillerinden değil hep öğrencilerle birlikte yanlarında olan eşyalarının konumundan gözlemleyip, eşyanın dilinden konuşturularak mektup yazmaları istenmiştir. Öncelikle öğrencilerin sınıfta olmayan 4 isim belirlemesi ve bu 4 öğrencinin 2 kız 2 erkek olarak eşyaların (çanta,kolsaati,toka ,gözlük) materyalleri kullanılarak drama şeklinde sınıfta örnek çalışma yapması istenmiştir. Yazmış oldukları mektup çalışmasını ise  herkesin yapması, bunun yanında gönüllü olanların söz alıp konuşmaları açıklanmıştır. Toplum önünde, arkadaşlarının yanında açıklamak istemeyen öğrenciler ile rehberlik servisinde bireysel görüşme ve güçlendirici çalışmalar yapılabileceği bilgisi verilmiştir. Oturum sonunda kitap (Zorbalığa Karşı Taktiklerim Var) okuma çalışması yapılarak süreç pekiştirilmiş olup oturum sonlandırılmıştır.

   Bu proje 2 oturum halinde uygulanmıştır. Her oturumda ısınma ve ön çalışmalar ile desteklenmiştir. Öğrencilerden süreç içinde kazandıkları beceriler ile birlikte kendi sorunları üzerine düşünüp, gerekli çözümler üretebilmeleri konusunda faaliyete geçmeleri istenmiştir. Süreç içerisinde öğrenciler ile zorbalığa karşı güçlü yönlerini ortaya çıkarma üzerine çalışma sürdürülmüştür.Oturumlar sonunda sınıflara katılım belgesi verilmiştir.

Örnek çalışmadan kullanılan eşyaların hikayeleri:

(Toka)……..arkadaşı tarafından hediye alındım.Beni sevdiği bir arkadaşı aldığı için sürekli takardı.Bir gün çok kötü bir şey oldu.Etrafımızı sardılar ve tokayı istediler. Vermeyince beni saçından zorla aldılar.Neden bu kadar sinirlendiklerini anlamadı.

….çantasıyım okula gelmeyi istemezdik çünkü okulda kimse benimle arkadaş olmak istemezdi.Sınıfa girer girmez yine mi geldin gibi sözler duyar çok üzülürdük.Hiç bir şey demeden yerimize otururduk.

……gözlüğüyüm.Beni  ilkokul 2.sınıfta televizyonda alt yazıları okuyamayınca doktor kontrolü sonrasında aldı.Rengimi çok beğenerek aldı.Ona çok yakışıyorduk her aynaya baktığında gülüyordu.Ama beni takıp okula gittiğinde arkadaşlarından hiç hoş olmayan sözler duyduk.Ve bir daha beni takmak istemedi.

 …..kol saatiyim. Beni çok severdi.Hep kolunda taşırdı.Ama o gün kantin sırasında bir çocuk gelip sıramızı almaya çalıştı.Bizi ittirdi yere düştük.Ben kolundan fırladım ve fayansa çarptım.Ekranımkırıldı.Çok üzgünüm.